Ο ίδιος ο Jung το βιβλίο το έγραψε σε μεγάλη ηλικία, αν και όπως επισημαίνει ο ίδιος, το θέμα της συγχρονικότητας τον είχε απασχολήσει από νεαρή ηλικία. Η προσέγγισή του στο ζήτημα θα γίνει από ψυχαναλυτική- ψυχιατρική σκοπιά, αν και σε τελική ανάλυση η συγχρονικότητα ως έννοια ή φαινόμενο απλώνεται και περιλαμβάνει όλα τα πεδία της επιστήμης και της καθημερινής ζωής.
Η φιλοσοφική αρχή που βρίσκεται πίσω από την αντίληψή μας για τους φυσικούς νόμους είναι η αιτιότητα. Αιτιότητα σημαίνει σχέση αιτίας- αποτελέσματος μεταξύ δυο πραγμάτων ή γεγονότων. Από την άλλη μεριά, οι φυσικοί νόμοι προκύπτουν από στατιστικές πραγματικότητες, όπως έχει δείξει η σύγχρονη φυσική και μάλιστα η κβαντομηχανική θεωρεί πως η φύση, τουλάχιστον στο επίπεδο του μικροκόσμου, είναι πιθανοκρατική.
Ο Jung χρησιμοποιεί αυτές τις δύο παραδοχές ως αχίλλειες φτέρνες της σύγχρονης επιστημονικής αντίληψης για τον κόσμο, ώστε να φέρει στο προσκήνιο μιαν άλλη κατηγορία φαινομένων που δεν υπακούουν στην αιτιότητα και τα οποία επομένως θα είναι από τη φύση τους συγχρονιστικά. Αναφέρει χαρακτηριστικά την περίπτωση φαινομένων μοναδικών και ανεπανάληπτων, τα οποία και δεν ανήκουν στην κατηγορία των φαινομένων προς διερεύνηση από την πειραματική επιστήμη, αφού ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του πειράματος είναι η επαναληψιμότητα του φαινομένου που ερευνάται.
Πώς μπορούμε όμως να διερευνήσουμε και να κατατάξουμε γεγονότα τα οποία συνέβησαν μόνο μία φορά, τη στιγμή μάλιστα που αυτή η μοναδικότητά τους είναι συνυφασμένη με την υποκειμενικότητα του ατόμου που τα βίωσε; Η ελεύθερη πτώση των σωμάτων είναι για παράδειγμα ένα καθολικό και άμεσα επαναλήψιμο φαινόμενο, ασχέτως από το ποιος και κάτω από ποιες συνθήκες το παρατηρεί. Αν όμως κάποιος έρθει και μας πει ότι είδε ένα πράγμα αντί να πέφτει να φεύγει προς τον ουρανό, ακόμη και αν θεωρήσουμε το συγκεκριμένο άτομο φερέγγυο, δεν θα θεωρήσουμε αξιόπιστο το ίδιο το φαινόμενο.
Αυτή ακριβώς η ανάγκη της επαναληψιμότητας ενός γεγονότος και της αιτιότητας, μας οδηγεί στην απαραίτητη παραδοχή πως ακόμη κι αν υπάρχουν συγχρονιστικά φαινόμενα, τότε αφενός θα είναι επαναλήψιμα και αφετέρου θα συνδέονται με κάποια, άγνωστη έστω, αιτιακή σχέση. Η ίδια άλλωστε η πιθανοκρατική θεώρηση των ιδιοτήτων της ύλης, δείχνει ότι δεν μπορούμε ούτε και χρειάζεται να αγνοούμε παράδοξα φαινόμενα που θα μπορούσαν να δημιουργηθούν από μία 'ανακατανομή' αυτών των ιδιοτήτων, πέρα του γεγονότος ότι τελικά η φύση έχει την τάση να σταθεροποιείται σε δεδομένες καταστάσεις. Γι' αυτό τα μοναδικά και ανεπανάληπτα φαινόμενα θα ήταν προτιμότερο να τα αντιμετωπίζουμε ως ιδιαίτερες περιπτώσεις συνηθισμένων φαινομένων.
Η πιθανοκρατική θεώρηση της φύσης βρίσκεται έτσι κι αλλιώς σε αντιπαράθεση με την αιτιοκρατική θεώρηση και το πιο παράδοξο είναι πως η ίδια η συγχρονικότητα υπονοεί και οδηγεί προς μία νέα, άγνωστη και μάλιστα ισχυρότερη από ποτέ αιτιοκρατία, την 'αιτιοκρατία των νοήμονων συμπτώσεων'. Αυτός άλλωστε είναι και ένας πρώτος ορισμός που έδωσε ο Jung για τη συγχρονικότητα, ως την ταυτόχρονη εμφάνιση στο χώρο δύο ή περισσότερων γεγονότων, που να μην υπακούουν στην αιτιότητα, αλλά σε κάποιο είδος νοήμονης σύμπτωσης. Αλήθεια, τι σημαίνει 'νοήμονη' και τι 'σύμπτωση'. Γιατί εδώ υπάρχει ένα σοβαρό πρόβλημα: Αν μία σύμπτωση είναι νοήμονη, τότε παύει να είναι σύμπτωση. Βλέπουμε δηλαδή ότι η ίδια η έννοια του νοήματος επιβάλλει την αιτιότητα. Με το θέμα του 'νοήμονη' δεν πρόκειται να ασχοληθώ περισσότερο. Αρκεί να πω ότι στα ίδια πλαίσια θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε τη δύναμη της βαρύτητας ως 'νοήμονη', με το χαρακτηρισμό οπωσδήποτε εντός εισαγωγικών.
Θα άξιζε όμως τον κόπο να επεκταθούμε περισσότερο στην έννοια της σύμπτωσης. Όταν αναφερόμαστε στην τύχη, στην πραγματικότητα μιλάμε πάντοτε για δύο πράγματα: Για τύχη και για μοίρα. Αν το καλοσκεφτούμε δηλαδή χρησιμοποιούμε την ίδια λέξη για ένα γεγονός είτε είναι τυχαίο, συμπτωματικό, είτε αναπόφευκτο, μοιραίο. Λέμε για παράδειγμα: 'Το είχε η τύχη του' ή 'Αυτός είναι πολύ τυχερός', εννοώντας στην πραγματικότητα κάτι το 'γραμμένο'. Κι από την άλλη λέμε: 'Ήταν τυχερός που κέρδισε το λαχείο', εννοώντας ένα συμπτωματικό γεγονός. Θα τολμούσα επομένως να πω ότι αυτό που ονομάζουμε τύχη ή μοίρα, τελικά δεν είναι και τόσο τυχαίες. Άλλωστε οι ίδιες οι πιθανότητες έχουν την τάση να οδεύουν και να σταθεροποιούνται προς συγκεκριμένες τιμές. Θα ήταν δηλαδή προτιμότερο αντί να μιλάμε γενικά περί συμπτώσεων και τύχης να επαναπροσδιορίσουμε τους νόμους των πιθανοτήτων προς πιο συγκεκριμένες και λιγότερο τυχάρπαστες κατανομές.
Αναφέρθηκαν ήδη αρκετές έννοιες μέχρι εδώ οπότε και θα ήθελα να κάνω μια πρώτη ανακεφαλαίωση πριν συνεχίσω: Οι νόμοι της φύσης (ορθότερα οι ιδιότητες της ύλης) είναι πιθανοκρατικοί (αποτέλεσμα στατιστικών κατανομών). Εντούτοις, όταν αυτές οι πιθανότητες εκφράζονται στον φυσικό κόσμο, έχουν συγκεκριμένη διαμόρφωση και ποσότητα. Θα έλεγα πως κάποιες πιθανότητες και για δεδομένες συνθήκες είναι πιο πιθανές από τις άλλες. Η κατανομή για παράδειγμα που δίνει τη μάζα των σωμάτων είναι τέτοια ώστε σχεδόν πάντοτε να δίνει μια ελκτική βαρυτική δύναμη. Και λέω σχεδόν πάντοτε γιατί κάτω από κάποιες άγνωστες προϋποθέσεις η προηγούμενη κατάσταση θα μπορούσε να ανατραπεί ή και να αντιστραφεί. Οι συμπτώσεις δηλαδή από τη φύση τους και την ετυμολογία τους αν θέλετε (συμπίπτω= 'πέφτω' προς το ίδιο μέρος μαζί με κάτι άλλο), έχουν να κάνουν με σύγκλιση καταστάσεων που οδηγεί στην εκδήλωση κάποιου φαινομένου. Επομένως είναι και νοήμονες ή καλύτερα νομοτελειακές. Η δυνατότητα της επανάληψης ενός φαινομένου προϋποθέτει και τη βαθύτερη γνώση του φαινομένου και των λειτουργιών του, ώστε να μπορεί να αναπαραχτεί. Εάν δεν έχουμε κανόνες που να περιγράφουν το φαινόμενο με σταθερότητα και σαφήνεια, τότε δεν έχουμε μιαν ασαφή ιδέα για κάτι που θα μπορούσε να είναι φυσικό φαινόμενο. Ίσως βέβαια κι ένα κατασκεύασμα της φαντασίας.
Η αιτιότητα δεν άρεται σε καμία περίπτωση είτε αυτή η αιτιότητα χαρακτηριστεί ως 'ισχυρή' είτε ως 'ασθενής' είτε ως σχετική ή πιθανοκρατική. Θα ήθελα να δώσω ένα πιο επίσημο ορισμό της αιτιότητας, που πιστεύω ότι θα βοηθήσει πολύ τη συνέχεια και την κατανόηση της συζήτησης. Αιτιακή ή αιτιοκρατική είναι μια διαδικασία που υπόκειται στο φράγμα της ταχύτητας του φωτός. Εάν κάτι τρέξει γρηγορότερα από το φως ταξιδεύει πλέον στο χρόνο, επομένως ανατρέπει τη διαδοχή αιτία- αποτέλεσμα, παρελθόν- μέλλον. Τα συγχρονιστικά φαινόμενα έχουν ως χαρακτηριστικό ότι εμφανίζονται ταυτόχρονα μέσα στο χώρο. Ένα ακόμη χαρακτηριστικό τους είναι το φαινόμενο του διπλασιασμού, duplication of cases. O Jung αναφέρει ένα παράδειγμα από τη θεματολογία του Kammerer, όπου ο αριθμός ενός εισιτηρίου του τραμ είναι ίδιος με τον αριθμό του εισιτηρίου του θεάτρου και στη συνέχεια ο αριθμός του τηλεφώνου που χτυπάει είναι ο ίδιος. Ο Kammerer μάλιστα μίλησε ανοικτά για κάποιον άγνωστο νόμο της σειριακότητας, όπου δηλαδή γεγονότα διαδέχονται το ένα το άλλο κατά ένα τρόπο συνεκτικό αν και μη αιτιακό, παράδοξο. Προσωπικά, δεν είχα ποτέ την ευτυχία να ζήσω ένα τέτοιο συγχρονιστικό φαινόμενο. Εντούτοις δεν αρνούμαι ότι θα μπορούσε να έχει συμβεί σε κάποιους άλλους. Είναι πραγματικά αξιόλογη κατά τη γνώμη μου μια έρευνα πάνω στην άγνωστη δύναμη των αριθμών, εννοώντας βέβαια τους κανόνες με τους οποίους μια τυχαία στατιστική κατανομή αποκτάει χαρακτήρα συγκεκριμένης αριθμητικής ακολουθίας.
Αυτή η έννοια της ταυτόχρονης μη αιτιακής εμφάνισης γεγονότων τα οποία είναι συνδεδεμένα μεταξύ τους με κάποιο νόημα είναι διάχυτη στη μελέτη του Jung. Για μένα δεν υπάρχει πλέον καμία αμφιβολία ότι αυτά τα φαινόμενα συμβαίνουν ή ότι μπορούν να συμβούν, αλλά όχι αναίτια ή μη αιτιακά, αλλά κάτω από συγκεκριμένους στατιστικούς κανόνες άγνωστους προς το παρόν. Επίσης δεν έχει νόημα να μιλάμε πραγματικά για ακαριαία εμφάνιση ή μετάδοση πληροφορίας. Εκτός βέβαια, όπως ορθότατα και με πλήρη επίγνωση ο Jung επισημαίνει, αν το φαινόμενο δεν έχει να κάνει με μετάδοση πληροφορίας, επομένως δεν είναι υλικό ούτε και έχει να κάνει με ενέργεια. (Στην φυσική η ενέργεια είναι μετάδοση πληροφορίας, αλλά επίσης η ενέργεια είναι ύλη από την αρχή της ισοδυναμίας ύλης- ενέργειας). Εάν όμως δεν έχουμε να κάνουμε με μετάδοση κάποιου σήματος- πληροφορίας μεταξύ των φαινομένων που λαμβάνουν χώρα, τότε πώς εκδηλώνονται και πώς συντονίζονται μεταξύ τους; Θα πρέπει οπωσδήποτε να υπάρχει στο παρασκήνιο μια κοινή οργανωτική αρχή που να προκαλεί και να διευθύνει τα γεγονότα. Ποια είναι όμως αυτή η κοινή οργανωτική αρχή, αν όχι η αιτιότητα; Επίσης αυτή η συνδετική αρχή θα πρέπει να επικοινωνεί με τα επιμέρους φαινόμενα με κάποιον τρόπο. Εκτός βέβαια και να είναι τελείως 'απαθής' ή ακούσια...
Πριν όμως προχωρήσω στην ανάλυση που κάνει ο ίδιος ο Jung και στην ερμηνεία που δίνει για την ουσία της συγχρονικότητας, πιστεύω πως θα ήταν άκρως ενημερωτικό κι επίκαιρο να αναφέρω την περίπτωση του φαινομένου της κβαντικής σύζευξης. Πρόκειται για δύο σωματίδια τα οποία αλληλεπιδρούν (ή έτσι φαίνεται) ακαριαία. Το φαινόμενο είναι διαπιστωμένο αν και ανερμήνευτο. Η κβαντομηχανική κάνει λόγω για (τηλε)μεταφορά κβαντικών καταστάσεων, χωρίς βέβαια να εξηγεί το φαινόμενο παρά μόνο μεταθέτοντας το πρόβλημα από την μετάδοση σήματος- πληροφορίας στην μεταφορά- μεταπήδηση κατάστασης. Είναι εξαιρετικά σημαντικό αυτό το σημείο γιατί έρχεται να δέσει θεαματικά με την έννοια της μη τοπικότητας που υπάρχει στη συγχρονικότητα. Αυτό πάντως που θα ήθελα να προσθέσω σε αυτό το σημείο είναι πως έτσι ή αλλιώς η έννοια της αιτιακής σύνδεσης δεν καταρρέει, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν υπάρχουν αναίτιες σχέσεις. Στο μέλλον θα μπορούσαν να βρεθούν ταχύτητες πολύ μεγαλύτερες του φωτός, όχι βέβαια ακαριαίες. Προς το παρόν αυτή και μόνο η σκέψη είναι αιρετική, αφού εγείρει πολλά χρονολογικά και τοπολογικά παράδοξα. Ας μην ξεχνάμε πάντως ότι ο περιορισμός ισχύει για σωματίδια με μάζα, ενώ έχουν ήδη διαπιστωθεί σωματίδια χωρίς μάζα, όπως τα γκραβιτόνια, για τα οποία θα μπορούσε να αρθεί ο περιορισμός.
Όπως και να έχει, η συγχρονικότητα με το χαρακτηριστικό της μη αιτιότητας, της ακαριαίας εμφάνισης δηλαδή των συγχρονιστικών συμβάντων, διεκδικεί τη θέση μιας ψυχικής σχετικότητας στο χώρο και στο χρόνο, υπονοώντας την ύπαρξη ενός μη υλικού παράγοντα μέσα στον κόσμο, της ψυχής. Δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι και η σχετικότητα, το φαινόμενο δηλαδή της διαστολής του χρόνου ανάλογα με την ταχύτητα του παρατηρητή, γίνεται αισθητή μόνο σε μεγάλες ταχύτητες. Πιθανώς δηλαδή και η συγχρονικότητα για να γίνει αντιληπτή να απαιτούνται κάποιες ιδιαίτερες συνθήκες. Σε μια κοινή μελέτη μάλιστα που παρουσίασε ο Jung με το φυσικό και νομπελίστα Pauli, η συγχρονικότητα θα μπορούσε να είναι η άλλη όψη του νομίσματος του κόσμου, περιλαμβάνοντας τα μη αιτιακά φαινόμενα και αφήνοντας τα υπόλοιπα φαινόμενα στην αιτιότητα. Εδώ υπάρχει ένα σημαντικό 'δυιστικό' στοιχείο, που όμως πριν να το αναφέρω θα ήθελα να επεκταθώ περισσότερο ακριβώς στον άλλον παράγοντα του υπαρκτού σύμπαντος, αυτόν της ψυχής και πάντοτε υπό το βλέμμα του Jung.
Ο ίδιος ο Jung παρατήρησε ότι στις περιπτώσεις των συγχρονιστικών φαινομένων, υπάρχουν σύμβολα τα οποία αναδύονται μέσω των ονείρων ή της συναισθηματικής φόρτισης και των υποκειμένων, και τα οποία σύμβολα συνδέονται άμεσα αν και ανεπαίσθητα με τα συνοδά φυσικά φαινόμενα ή γεγονότα. Από τα χαρακτηριστικότερα παραδείγματα που χρησιμοποιεί ο Jung είναι του χρυσού σκαραβαίου. Καθώς μια πελάτισσά του αφηγούταν το όνειρό της μ' ένα σκαραβαίο, ένα σκαθάρι ήρθε και χτύπησε στο τζάμι την ίδια ώρα της ψυχανάλυσης. Σ' ένα άλλο περιστατικό αναφέρεται η σύνδεση μεταξύ πουλιών που μαζεύονται έξω από το παράθυρο ενός σπιτιού και τον επικείμενο θάνατο ενός προσώπου (που έμενε στο συγκεκριμένο σπίτι). Η ερμηνεία του Jung γίνεται μέσω των αρχετύπων, τα οποία είναι καταστάσεις ψυχοειδείς, που βρίσκονται στη σφαίρα αυτού που οι ίδιος ονομάζει συλλογικό ασυνείδητο και τα οποία μοιάζουν να διεγείρονται από την ανθρώπινη ψυχική κατάσταση και να προκαλούν ή να συνοδεύουν κάποιο ανάλογο φυσικό φαινόμενο ή γεγονός. Η συγχρονικότητα δηλαδή για την εκδήλωσή της χρειάζεται όχι μεγάλες ταχύτητες όπως η σχετικότητα, αλλά έντονα συναισθήματα.
Οι πληροφορίες πάλι σε αυτό το σημείο είναι εκπληκτικές και εκρηκτικές. Το στοιχείο πρώτα απ' όλα της αποκάλυψης στην ανάδυση ή στη μετάβαση του συγχρονιστικού φαινομένου δίνει έναν ιδιαίτερα προσωπικό και υποκειμενικό τόνο στη συλλογιστική, ενώ παράλληλα η έννοια των αρχέτυπων και του συλλογικού ασυνείδητου δίνει έναν χαρακτήρα παγκοσμιότητας. Τα συναισθήματα ενεργοποιούν τα αρχέτυπα, καθώς και το ίδιο το 'ακατόρθωτο' της περίπτωσης. Ο ψυχογενής μη υλικός παράγοντας που ενεργοποιείται με τη σειρά του, δρα μέσω των αρχετύπων ώστε να εκδηλωθεί το συγχρονιστικό φαινόμενο. Θα μου επιτρέψετε λόγω της φόρτισης της στιγμής να χρησιμοποιήσω ένα πρόχειρο σχήμα της φαντασίας μου για την περιγραφή και κατανόηση του φαινομένου, σαν μία ηλεκτρική εκκένωση που συμβαίνει ενώ κάποιος διακατέχεται από μιαν 'έντονη υποψία' και τα συνοδά φυσικά φαινόμενα, όπως ένας στύλος που γκρεμίζεται, ένα δέντρο που πέφτει, μια μπόρα που ξεσπάει κλπ. Εντούτοις η προηγούμενη περιγραφή μου δεν είναι συγχρονιστική αλλά καθαρά αιτιακή, αφού τα γεγονότα που περιέγραψα συνδέονται μεταξύ τους με απλές διαδοχικές φυσικές διαδικασίες. Τι θα λέγατε αν εκείνη τη στιγμή της 'παράξενης φόρτισης', χτυπούσε το τηλέφωνο, ή έπεφτε στο μπαλκόνι ένα μαύρο πουλί; Αυτό θα ήταν πράγματι ένα παράξενο συγχρονιστικό γεγονός...
Το προηγούμενο φανταστικό παράδειγμα το χρησιμοποίησα περισσότερο για να δημιουργήσω το κατάλληλο κλίμα για την υποδοχή ενός συγχρονιστικού φαινομένου. Πέραν όμως από την όποια μαγεία μπορεί να μας δημιουργεί, εκτός από την αναγκαιότητα της προσωπικής μας φόρτισης για την εκδήλωσή του προϋποθέτει και μιαν εκ των υστέρων διαπίστωσή του. Δηλαδή, το φυσικό γεγονός που συνοδεύει το συγχρονιστικό φαινόμενο έρχεται τελευταίο και μάλλον 'ιδρωμένο', αφού τότε πασχίζει η λογική μας να δώσει μιαν αιτιακή ερμηνεία για ένα μη αιτιακό γεγονός. Μοιάζει δηλαδή σαν και το όνειρο, που παρότι ήμαστε σίγουροι ότι το είδαμε, εντούτοις δε θυμόμαστε τι περιέγραφε. Ο Jung τονίζει αυτήν την ιδιαιτερότητα και μας παροτρύνει μάλιστα να ανακαλύψουμε την ενστικτώδη αρχέτυπη γνώση μέσα στο ασυνείδητό μας, ώστε να μπορούμε με περισσότερη ευκολία να αναγνωρίζουμε και να εγείρουμε τα συγχρονιστικά φαινόμενα, στην κατηγορία των οποίων ανήκουν σύμφωνα με τον Jung και οι περιπτώσεις τηλεπάθειας, διαίσθησης, προφητείας, κοκ.
Σε αυτό το σημείο θα κάνω μία δεύτερη ανακεφαλαίωση- προέκταση. Η συγχρονικότητα αποτελείται από δύο κύριους παράγοντες: Έναν ψυχικό παράγοντα, ο οποίος γίνεται αντιληπτός στη συνείδηση ως κάποιο παράξενο αίσθημα ή διαίσθηση, και μία αντικειμενική κατάσταση οι οποία συμπίπτει με αυτό το περιεχόμενο. Το πλέον σημαντικό στοιχείο στην παραπάνω διατύπωση είναι ουσιαστικά η ισοδυναμία που προτείνει ο Jung μεταξύ των δύο καταστάσεων. Τόσο δηλαδή η διέγερση του ψυχικού αρχέτυπου- συμβόλου όσο και η εμφάνιση του φυσικού αντικειμένου- φαινομένου είναι γεγονότα σύγχρονα. Αυτή η νέα αρχή της ισοδυναμίας μάλιστα έχει μια σημαντική καινοτομία όσο και καθολικότητα, καθότι διευρύνει την ήδη υπάρχουσα αρχή της ισοδυναμίας μάζας- ενέργειας σε ένα πληρέστερο και απώτερο πεδίο ύλης- ψυχής. Όπως δηλαδή και στον κυματοσωματιδιακό δυισμό της ύλης, έχουμε εδώ να κάνουμε μ' έναν πλέον ψυχο-φυσικό δυισμό στα πλαίσια μιας ενιαίας αν και ποιοτικής προς το παρόν θεώρησης του κόσμου. Μοιάζει δηλαδή ότι στον κόσμο υπάρχουν δύο όψεις, μία φυσική και μια ψυχική. Κάθε φορά που κάποιο φυσικό γεγονός λαμβάνει χώρα, υπάρχει παράλληλα και το ψυχικό του αντίστοιχο μέσα στον 'υπερχώρο'. Αλλά ενώ το φυσικό φαινόμενο υπόκειται στου περιορισμούς της αιτιότητας, το ψυχικό του ταίρι διαδίδεται 'αυθόρμητα' με τρόπο μη τοπικό επομένως με ταχύτητα ασύλληπτη σε σχέση με το φυσικό ομόλογό του. Σε αυτό το ενιαίο πλαίσιο θα μπορούσαμε να αναγνωρίσουμε ένα είδος ψυχο-φυσικού δυισμού, όταν ο κυματοσωματιδιακός δυισμός της ύλης είναι μόνον η μία όψη του προβλήματος.
Θα μπορούσαμε τέλος κλείνοντας αυτή τη σύντομη αναφορά από το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου του Jung να αρχίσουμε πλέον σοβαρά να κάνουμε λόγο για μιαν αρχή ισοδυναμίας νοήματος μεταξύ των δύο καταστάσεων της 'ουσίας' του κόσμου, της φυσικής και της ψυχικής. Η έννοια της νοήμονης σύμπτωσης σε αυτήν την περίπτωση έχει να κάνει με τον συντονισμό των δύο παραμέτρων στην εκδήλωση και εξέλιξη ενός πλέον ενιαίου φαινομένου. Θα πρέπει ακόμη να σας πω ότι προσωπικά δεν δέχομαι τη διάκριση μεταξύ ψυχής και φύσης, πώς θα μπορούσα άλλωστε αφού είναι δυο έννοιες- οντότητες ισοδύναμες. Κατ' εμένα, αν βρεθεί 'ουσία' μέσα στο σύμπαν που να μην είναι ύλη, τότε θα χρειαστεί απλά να επαναπροσδιοριστεί και να διευρυνθεί η έννοια της ύλης. Μην ξεχνάμε ότι πρόσφατα η κοσμολογία ανακάλυψε πως το μεγαλύτερο μέρος του σύμπαντος αποτελείται από σκοτεινή ενέργεια 'άγνωστης υφής'. Δε θα πρέπει πάντως να μας τρομάζει σε καμία περίπτωση η λέξη 'ύλη', ή οποία περιλαμβάνει πράγματα πολύ πιο ανάρια και ανεπαίσθητα απ' ότι ποτέ μας φανταστήκαμε. Ακόμη και το είδωλό μας που κοιτάμε στον καθρέφτη μία υλική απεικόνιση είναι, διαθέτοντας όλες τις γνωστές ιδιότητες της ύλης, όπως άλλωστε και το φυσικό της αντίστοιχο, το δικό μας κορμί. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να κλείσω. Και θα κλείσω με μία λέξη σχεδόν μαγική. Τη λέξη προβολή. Μιλάω για τον κόσμο των ειδώλων που προκύπτουν απ' όλες τις αντανακλάσεις των αντικειμένων, καθώς και των ίδιων μας των σκέψεων, μορφές 'άυλες' που έχουν τη δική τους υπόσταση στο 'υπερπέραν', μέσα στις ψυχές μας ή πάνω στον καθρέφτη και τις οποίες παρότι θεωρούμε ανύπαρκτες, ωστόσο με έναν τρόπο σχεδόν μαγικό καθοδηγούν και συντονίζουν τα σώματα και τα πνεύματα- τη 'νοήμονη ύλη', που τα έπλασε. Σε αυτό το πλαίσιο θεωρώ πως η συγχρονικότητα είναι μία θαυμάσια ευκαιρία συντονισμού του ανθρώπου με το σύμπαν, της ψυχής μας με τη φύση, σε μια σχέση όπως ποτέ πριν δεν την είχαμε φανταστεί.
Αν σας άρεσε το άρθρο κάντε ένα like, κοινοποιήστε το στους φίλους σας και μοιραστείτε μαζί τους την γνώση
Πηγή
